کد مطلب:12065 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » احكام

دليل حرام بودن موسيقي و رقص چيست؟ اگر شخصي موسيقي مطرب گوش دهد چه عذابي دارد؟

الف: غنا و موسيقي، و گوش دادن آن به اجماع فقهاي شيعه حرام است، و در قرآنكريم آياتي هست كه مسلمانان را از غنا و موسيقي نهي ميفرمايد: و من الناس من يشتري لهوالحديث ليضلّ عن سبيلالله...;(لقمان، 6) بعضي از مردم سخنان بيهوده را ميخرند تا مردم را از روي ناداني، از راه خدا گمراه سازند و آيات الهي را به استهزأ گيرند. براي آنان عذابي خوار كننده است. يكي از مصاديق لهوالحديث ـ كه حرام است ـ موسيقي و غناست.(تفسير نمونه، آيتالله مكارم شيرازي و ديگران، ج 17، ص 20، دارالكتب الاسلامية.)

و همچنين در آيه 30 سوره حج ميفرمايد: ...فاجتنبوا الرجس من الأوثَن واجتنبوا قول الزور; ...از بتهاي پليد اجتناب كنيد و از سخن باطل بپرهيزيد اينجا هم يكي از موارد قول زور (سخن باطل) كه حرام است موسيقي و غناست;(همان، ج 14، ص 91 ـ 92، دارالكتب الاسلامية.)

آهنگها و آوازها را ميتوان به سه دسته تقسيم كرد:

الف) آهنگها و آوازهايي كه به شيوة مجالسِ عيش و عشرت و محافلِ رقص و پايكوبي اجرا ميشود و انسان را از حالتِ اعتدالِ فكري و ذهني دور ميسازد و به بيبند و باري، لاقيد بودن و بيتعهّد زيستن دعوت و تشويق ميكند كه اصطلاحاً به آن ساز و آوازهاي مبتذل ميگويند.

ب) آنهايي كه هم از نظر محتوا (مضمون اشعار) داراي معنايي با شكوه و زيباست و هم از نظر اجرا، خوب و زيبا اجرا ميشود و در عين حال تناسب و شباهتي با ساز و آوازهاي مجالس لهو، عيش و عشرت و فساد ندارد. گوش دادن به نوع اوّل حرام است; امّا نوع دوم اشكال ندارد.(جامعالمسائل استفتائات، آيتالله فاضل لنكراني، ص 252 مطبوعاتي امير، چاپ دوم، بهمن 1375.)

ج) ساز و آوازهايي كه نسبت به آن شك داريم و نميدانيم آيا از نوع اوّل است تا از آن پرهيز كنيم و يا از نوع دوم است تا پرهيز لازم نباشد. گوش دادن به موارد مشكوك (نوع سوم) اشكال ندارد; امّا بهتر است كه به اين نوع آهنگها هم گوش نكنيم.

آياتي از قرآن كريم مسلمانان را از گوش دادن به غنا (موسيقيهاي مبتذل) باز ميدارد; واجتَنبوا قَولَ الزُّور; (حج، 30) از قول زور اجتناب كنيد.

يكي از مصداقهاي قول الزور، غنا (ساز و آوازهاي مبتذل) است.(الميزان، ج 14، ص 379 / تفسير ابوالفتوح رازي، ج 8، ص 92، انتشارات اسلامية.)

و پخش از صدا و سيما دلالت بر جايز بودن نميكند.

پاسخ ب: ملاك در احكام، نظر مراجع تقليد ـ كه بيان كننده آيات قرآن و سخنان معصومين: هستند ـ ميباشد و وقتي ايشان به حرمت رقص و يا موضوع ديگر فتوا دهند اطاعت آن بر مقلدان لازم است.

در ضمن، براي ابراز شادي، راههاي فراوان وجود دارد و چه بسا آنچه انسان، نشاط و شادابي تصوّر ميكند، باعث غم و اندوه شود; پس چه نيكوست كه به آنچه خداوند متعال و ائمه معصومين: دستور دادهاند، عمل كنيم تا در دنيا و آخرت موفق و سربلند باشيم.

در مورد گوش دادن به غنا، در روايت است كه امام محمدباقر7 فرمود: غنا از چيزهايي است كه خداوند در آيه 6 سورة لقمان بر آن، وعدة عذاب داده است. ترجمه آيه چنين است: بعضي از مردم خريدار سخن بيهودهاند تا با ناداني مردم را از راه خدا گمراه كنند و قرآن را به مسخره ميگيرند، براي اينان عذابي خوار كننده است.(كافي، ثقة الاسلام كليني، ج 6، ص 431، دارالكتب الاسلامية.)